Poslovne vijesti - Crna Gora

Počinju pregovori o 85 miliona dolara kredita

Crna Gora u četvrtak počinje pregovore sa Svjetskom bankom o razvojnom kreditu vrijednom 85 miliona dolara koji treba da bude iskorišten za podršku crnogorskom budžetu u ovoj godini, saopštili su juče na pres konferenciji ministar finansija Milorad Katnić, guverner Radoje Žugića i potpredsjednik SB za Evropu i centralnu Aziju Philippe Le Houerou.

Uslovi kredita biće definisani u pregovorima, a ministar Katnić objašnjava da je Svjetska banka prepoznala znatan napredak u stabilizaciji sistema, javnih finansija i finansijskog sistema. Izvjesno je, kako je dodao, da su uslovi znatno povoljniji od komercijalnih.

On je ocijenio da je ova podrška Svjetske banke više od novca i da predstavlja priznanje reformama koje su stabilizovale sistem.

Kredit bi trebalo da bude operativan do kraja ove godine, a Houerou kaže da pregovori neće biti teški, ali možda hoće, kako je dodao, sprovođenje zajma.

- Krajem avgusta ili početkom septembra obratićemo se bordu direktora Svjetske banke nakon čega će kompletan novac biti povučen odnosno isplaćen odjednom - kazao je Houerou i podsjetio na crnogorske prioritete među kojima je uspostavljanje razboritog makrookvira, odnosno fiskalne politike i revitalizacija banaka.

-To su preduslovi za rast ekonomije - kazao je Houerou i upozorio da je u osnovi svega jačanje nezavisnosti i kapaciteta CBCG. Među ključnim zadacima, on je naveo očuvanje ljepote Crne Gore, ali i jačanje obrazovanja.

Guverner Centralne banke Radoje Žugić ocijenio je da je ekspertska pomoć koju CBCG dobija od Svjetske banke veoma značajna za ukupnu stabilnost finansijskog sistema i dalje jačanje bankarskog sektora i njegove otpornosti na potencijalne šokove.

- Bankarski sektor kao najvažniji dio finansijskog segmenta i stabilnosti u znatnoj mjeri je revitalizovan, smanjila se rizična opcija kod komecijalnih banaka, ali još ima potrebe za korigovanjem ovog dijela sistema - objasnio je guverner i naglasio da se to odnosi na relativno visok nivo kredita čija otplata kasni.

Žugić je kazao da se sa predstavnicima Svjetske banke saglasio da je potrebno da CBCG podrži banke u čišćenju bilansa u što kraćem periodu i u što većem obimu. To je način da se dođe do zdravije podrške ekonomskom rastu i razvoju. Guverner je obećao da će CBCG uraditi sve što je u njenoj nadležnosti da bi finansijska stabilnost u Crnoj Gori bila na višem nivou.

Svjetska banka i Crna Gora su, podsjetio je ministar Katnić, potpisali strategiju saradnje do 2014. koja je „teška“ 215 miliona dolara i na osnovu koje je počela realizacija važnih projekata.

- To će, između ostalog, pomoći da crnogorska ekonomija brže napreduje i da se smanjuje siromaštvo i nezaposlenost - kazao je ministar i podsjetio da je ocijenjeno da su turizam, poljoprivreda, ali i zaštita životne sredine među prioritetima.

Moguća blokada međunarodnog tržišta

U narednim mjesecima, upozorio je ministar Katnić, možemo biti suočeni i sa blokadom međunarodnog tržišta.

- Moguće su i velike promjene u finansiranju međunarodnih i komercijalnih institucija prema državama. Više se države ne posmatraju kao najkredibilniji kreditor. Kreditori su sada mnogo oprezniji kada finansiraju države - objasnio je ministar Katnić.

On je ocijenio da je zbog toga jako važno da Crna Gora ima podršku Svjetske banke za budžet. To znači, kaže ministar, da imamo alternativu i podršku kredibilne institucije koja ima povjerenje u naš sistem.

Smanjiti javni dug i fiskalni deficit

- Moramo obuzdati rast javnog duga i smanjiti fiskalni deficit ukoliko u dugom roku želimo da stvorimo preduslove za rast - ocijenio je ministar Katnić. Sve drugo bi, dodao je on, bila neodgovorna politika i veliki rizik da li ćemo u narednom periodu moći da finansiramo sve potrebe.

Guverner Žugić je podsjetio na rizik koji sobom nosi visok iznos kredita koji kasne i najavio da će CBCG podržati banke da iščiste svoje bilanse.

- Jačanjem regulatorne funkcije nastojaćemo da onemogućimo dalje kreiranje kredita čija otplata kasni - kazao je guverner CBCG.

Pored unutrašnjih, Crna Gora je izložena i spoljnjim rizicima.

- Glavni zavisi od razvoja situacije na međunarodnom tržištu odnosno euro zoni. Naš zadatak je da povećamo otpornost sistema na nove izazove i šokove zbog čega je dobro da nam je Svjetska banka partner u primjeni novog regulatornog okvira za finansijski sistem i definisanju politika za usaglašavanje javnih finansija - objasnio je ministar Katnić.

Obišli i bazen crvenog mulja u KAP-u

Delegacija Svjetske banke, predvođena potpredsjednikom za Evropu i Centralnu Aziju Philippom Le Houreouom i regionalnom koordinatorkom za Jugoistočnu Evropu Jane Armitage, posjetila je Kombinat aluminijuma i razgovarala sa stručnjacima Kombinata za ekološka pitanja, a obišli su bazen crvenog mulja, deponiju čvrstog otpada i Elektrolizu.

- Odlagalište industrijskog otpada KAP-a dio je projekta sanacije crnih ekoloških tačaka u Crnoj Gori, koji se realizuje u saradnji sa Vladom, a kandidovan je za finansijsku podršku Svjetske banke.

Stručnjaci KAP-a za ekologiju upoznali su predstavnike SB o aktivnostima kompanije u cilju podizanja nivoa zaštite životne sredine.

- U toku je uzimanje uzoraka zemljišta i industrijskog otpada, a rezultati analiza Centra za ekotoksikološka ispitivanja poslužiće za definisanje kvalitetnog rješenja za deponovanje čvrstog otpada, koje će ispunjavati najviše standarde zaštite životne sredine, saopšteno je iz KAP-a nakon posjete.